Digitale cultuur bewaren

Op zijn eigen prikkelende en onnavolgbare wijze heeft John Mackenzie Owen deze week tijdens een besloten lezing in Den Haag zijn visie nog eens samengevat op de meer organisatorische kanten van digitale duurzaamheid:

Preserving Digital Culture

- In a global, networked world, information is a global
commodity. A focus on 'national' information makes
little sense.
- Contemporary culture is not defined by information
produced, but by information consumed.
- Preserving the information fabric of society requires
capturing information use.
- This requires a major transformation of our memory
institutions.

Om met het eerste te beginnen: natuurlijk is de informatiewereld een mondiale geworden. Maar "de wereld" is een niet te managen eenheid. En daarom grijpen we terug op de organisatorische, politieke, financiële eenheden die we kennen en die wel te behappen zijn, zoals landen (NCDD). Dat is een vorm van roeien met de riemen die we hebben. Vervolgens worden die behapbare eenheden weer gebundeld in supra-nationale verbanden als de Europese Alliance for Permanent Access waar de NCDD lid van is - ook nog niet wereldwijd, maar toch weer een stap in de goede richting.

Dan Mackenzie Owens tweede punt: we moeten bij het selecteren van informatie voor digitale duurzaamheid onze aandacht verschuiven van productie naar consumptie. We zouden moeten bewaren wat we nodig hebben, niet wat we gemaakt hebben. Het is goed dat Mackenzie Owen ons eraan herinnert waar we het eigenlijk voor doen: niet om zo maar op te slaan, maar om (her-)gebruik mogelijk te maken. Het probleem is alleen dat we de productie kennen, die ligt in tijd altijd achter ons, maar wie kan er iets zinnigs zeggen over het gebruik dat de toekomst van informatie zal willen maken?
Wat we anno 2008 weten van het verleden is voornamelijk geselecteerd door Het Toeval - de smaak van de dag op het gebied van beeldende kunst, de verzamelwoede van eenlingen of organisaties, het toevallig niet gebombardeerd worden van bepaalde plaatsen, en ga zo maar door. En wat wij gaan bewaren wordt hoe dan ook bepaald door onze eigen keuzes en prioriteiten, niet die van de toekomst. Hoe 'major' kan de transformatie dan worden?
(Zie voor meer achtergrondinformatie ook Mackenzie Owens bijdrage aan de UNESCO-conferentie uit eind 2005).