vrijdag 4 februari 2011

Eérst toegang, dan duurzaamheid

UnescoShafackHet spreekwoord luidt dat één beeld meer zegt dan duizend woorden. Deze foto maakte ik op 20 januari, voor de aanvang van de bijeenkomst ‘A Global View on Open Access’ die was georganiseerd door de Nationale Unesco Commissie. In de rijkdom van de Rembrandtzaal van het Trippenhuis in Amsterdam bereidt Rosemary Shafack, bibliothecaris uit Cameroen, haar lezing voor onder het wakend oog van beroemde wetenschappers uit het westerse verleden. Wat heeft zij te melden? Dat open access prachtig is, maar dat het niet zo veel uithaalt als je nauwelijks computers hebt, als je elektriciteitsnet onbetrouwbaar is en breedband al helemaal schaars. Dat Cameroense wetenschappers/wetenschappelijke instituten de auteursbijdrage van gemiddeld $2000 per artikel voor open access tijdschriften met geen mogelijkheid kunnen betalen. En dat het niet alleen nodig is om westerse kennis dáár te verspreiden, maar dat de wetenschap uit ‘het’ zuiden zich alleen zal ontwikkelen als daarvoor in het westen ook meer aandacht en aanzien komt. Dat is best een eenzaam verhaal. Later op de dag zagen we ook een foto uit Nepal, met meisjes die hangend aan een wankel touw over een onstuimige rivier naar school proberen te komen. Dat zet je wel even met beide benen op de grond. (Natuurlijk weten we sinds Rosling allemaal dat ‘het’ zuiden niet bestaat, maar dat terzijde.)

Deze foto vertelt weer een ander verhaal, maar is van dezelfde bijeenkomst. Hier wordt zichtbaar hoeveel VIPs er naar de bijeenkomst waren gekomen: Engelen van NWO, Dijkgraaf van de KNAW, een vicedirecteur van Elsevier, een directeur van OCW, iemand van de Europese Commissie, en ga zo maar door. Dat duidt op veel betrokkenheid en oprechte belangstelling. Die was er dan ook, en de discussies waren levendig. Maar dan denk je al gauw: wat kan het opleveren, zo’n bijeenkomst in het kleine Nederland?

Dat weet je maar nooit. In de Volkskrant stond vanmorgen dat in sub-Sahara Afrika zo’n 5% van de bevolking toegang heeft tot internet, vergeleken met 85% in Nederland. Een Nederlands bedrijf, Nice International, bouwt nu in Gambia ict-centra op zonne-energie. Op termijn kunnen die een miljoen Afrikanen toegang tot internet bieden. Het bedrijf is door het Amerikaanse ‘Unreasonable Institute’ uitgenodigd om het plan verder te ontwikkelen.

De duurzaamheid heeft tijdens deze bijeenkomst haar mond maar even gehouden. Eerst de toegang maar eens regelen. Gelukkig was de internetverbinding met de University of Buea, Cameroen, wel zo goed dat Rosemary Shaflack bij thuiskomst de foto’s aantrof van haar optreden in Amsterdam. Om aan haar collega’s te laten zien dat ze daar echt een presentatie had gegeven. ‘My warmest thanks’, schreef ze terug.

Zie ook het verslag van de bijeenkomst op http://www.unesco.nl/, en er komt een artikel van Jos Damen in de volgende InformatieProfessional.

1 opmerking:

Ingmario zei

Mooi verhaal Inge. Daar staan we veel te weinig bij stil!