donderdag 9 april 2009

DigCCurr (7): toegang vs. beperkingen

Diverse sessies behandelden het onderwerp auteursrechten oftewel beperkingen op de toegang tot bewaard materiaal. Die beperkingen nemen soms vreemde vormen aan. Zo kent de VS de HIPAA-wet die toegang tot medische gegevens bepaalt. Het regime is hetzelfde voor courante gegevens als voor gegevens van pakweg 200 jaar geleden, en het is vooral de bewaarplaats die bepaalt of toegang gegeven kan worden. M.a.w.: bevinden de gegevens zich in een museum, dan zijn ze vrij toegankelijk, maar bevinden ze zich in een ziekenhuis dan mag je er niet bij. Wat wetgevers niet allemaal bedenken ...

Jean Dryden van de Universiteit van Maryland deed onderzoek naar de praktijken van repositories in Canada en ontdekte een opmerkelijke tegenstrijdigheid: hoewel die repositories vooral zijn opgericht om toegang tot wetenschappelijk materiaal te bevorderen, zijn de managers van die archieven vaak zo bezDSC_0601orgd dat er wellicht misbruik van de informatie gemaakt zal worden dat ze toegang nogal eens beperken, bijvoorbeeld door alleen lage-resolutie scans ter beschikking te stellen. Vreemd genoeg wordt daarbij nogal eens als excuus gebruikt dat iets auteursrechtelijk niet mag - terwijl het in feite restricties zijn die ze zelf hebben bedacht.

Kirstin R Eschenfelder van de University of Wisconsin-Madison, deed soortgelijk onderzoek naar online culturele collecties in de Verenigde Staten. En ook zij kwam nogal wat beperkingen tegen. De belangrijkste angst bleek die te zijn dat de instelling niet vermeld zou worden als bron van de gegevens - want culturele instellingen moeten tegenover geldschieters steeds weer bewijzen wat voor impact ze hebben op de samenleving.

Iemand uit het publiek merkte op dat we blijkbaar nog midden in de overgang zitten van een analoge wereld naar een digitale: 'veel instellingen lijken internet nog te zien als een stukje van hun eigen instelling, terwijl het in feite een heel nieuwe instelling is.'

Geen opmerkingen: